Beyaz yaka trendleri (Part 2)

• Worktok: Artık çalışanlar iş yerlerine dair şikayetlerini yüz yüze buluşmalar yerine TikTok uygulamasında #Worktok etiketi ile eğlenceli bir şekilde paylaşmaya başladı. Çalışanların şirket kültürüne mesaj niteliği taşıyan bu gönderiler şimdiye kadar yarım milyarı aşkın görüntüleme aldı. #Worktok etiketi yavaş yavaş binlerce çalışanı kendine çekiyor.

• Quittok: Z kuşağının başını çektiği yeni bir akım olan ve günden güne büyüyen Quittok, TikTok'ta canlı yayın yoluyla işten istifa etmek anlamına geliyor. Bazı çalışanlar ofisten, bazıları da evden canlı yayınlarla işi bıraktığını açıklıyor ve bu videolar sosyal medyada milyonlarca kez görüntüleniyor. Çalışma şartlarından memnun olmayan ya da mobbing'e maruz kalan bireyler videolarında yüksek sesle istifa etmeyi tercih ediyorlar. Bu trend 2021 yılında McDonald's çalışanlarından oluşan bir ekibin tamamının istifa edip bununla ilgili bir gönderi yayınlamasıyla başladı. Bu video 16 milyondan fazla görüntülenme elde etti. Çoğu garip ve komik olan bu videolar bugünlerde oldukça popüler hale geldi. Öyle ki #Quittok etiketinin TikTok'ta 40 milyondan fazla görüntülenmesi var.

• Lazy girl job: Sosyal medya son günlerde tembel kız işi kavramını konuşmaya başladı. Gabrielle Judge isimli influencer TikTok'ta viral olan videosunda bu terimi; genellikle beyaz yakalı, uzaktan yapılabilen, esnek çalışma imkanları sunan, kolay ve düşük stresli ama yüksek kazançlı işler olarak tanımlıyor. Bu kavram özellikle iş dünyasındaki acelecilik kültürüne, büyük istifa dalgasına ve işci sömürüsüne yanıt olarak meydan okuma amaçlı ortaya atıldı.

Beyaz yaka trendleri (Part 1)

Son yıllarda Z kuşağının iş dünyasında varlığını hissetirmeye başlaması, pandemi dönemiyle birlikte uzaktan / esnek çalışmanın norm haline gelmesi ve sosyal medyanın yarattığı etki sayesinde beyaz yakalılar cephesinde popülerleşen kavramlar hayatımıza girdi. Burada oluşan davranışları içeren trendleri merak ediyorsanız başlayalım;

• Sessiz istifa (quiet quitting): Quiet dalgası içerisinde başı çeken bu yaklaşım, çalışanların işlerinin sadece asgari gereksinimleri yerine getirmesi ve bunun dışında daha fazla zaman, çaba veya coşku göstermemesi anlamını taşıyor. "Kendini koru ve maaşın kadar çalış" mottosuyla kariyer yorgunları ile özellikle genç çalışanlar arasında yaygın hale gelen bir hareket. Bu isim aslında bir çalışma miktarını anlatıyor: "İşten çıkarılmayacak kadar çalışmak, ne fazlası ne eksiği." Sessiz istifa çalışanları, işe verdikleri normalin üzerindeki değerin hayatı ıskalamaya değmeyeceği kanaatindeler. Sessiz istifanın nedenleri arasında tükenmişlik sendromu, iş yerinde hakettiği değeri görememek, çalışma koşullarının yetersiz olması, maaş / prim ve yan hakların yetersizliği, mobbing gibi unsurlar bulunuyor. Harvard Business Review'e göre asıl problem, çalışanın tembelliğinden veya isteksizliğinden ziyade yöneticinin çalışanlarla bağ kurma becerisine dayanıyor.

• Sessiz işten çıkarma (quiet firing): Bir çalışanın eninde sonunda işi bırakmasına neden olacak şekilde, kasıtlı olarak ideal olmayan bir çalışma ortamı yaratılması şeklinde tanımlanıyor. Burada toksik yöneticiler, bir çalışanı işten çıkarmakla birlikte gelen finansal, psikolojik ve benzeri sorumluluklardan kaçınmak adına uzun yıllardır sessiz işten çıkarma yöntemine başvuruyorlar. Bu duruma en sık rastlayan kişiler genellikle performans düşüklüğü yaşayan çalışanlar oluyor. Liderliğe ve gelişim fırsatlarına erişiminin engellenmesi, verilen sorumlulukların azaltılması ve hatta pozisyonunun düşürülmesi gibi pek çok davranış çalışanların söz konusu kurumda bir gelecek görememesine neden olabiliyor ve sonucunda onları işten ayrılmaya itebiliyor.

• Sessiz işe alma (quiet hiring): İşverenlerin yeni bir çalışan işe almadan iş yerindeki ihtiyaçları veya boşlukları doldurmaya çalışmalarını, genellikle mevcut çalışanlardan aynı ücret karşılığında daha fazla iş yapmalarını istemelerini anlatıyor.

• Sessiz terfi (quiet promotion): İşverenlerin çalışanlara karşılığında uygun bir unvan değişikliği ve ücret artışı hayata geçirmeden ek sorumluluklar vermeyi kapsıyor. Bu davranış ilgili çalışanları ihmal edilmiş ve takdirden yoksun bırakılmış şekilde hissetiriyor.  

• Sessiz kısıtlama: Çalışanların iş arkadaşlarının kariyerleri ve performansları üzerinde olumsuz etki yaratmak amacıyla iş konusunda doğru bilgi sağlayacakken tercih etmemeyi, bilgileri saklamayı ifade ediyor. Sessiz kısıtlamanın pandemi ile birlikte hayatımızda kalıcı bir yer edinen evden çalışma ve hibrit çalışmanın bir ürünü olduğu düşünülüyor. Başarısız oryantasyon süreçleri, çalışanların takım olduklarını hissedememeleri gibi altta yatan sebepler sıralanıyor. Araştırmaya katılan kuşaklar incelendiğinde içerisinde Z nesli çalışanları %77 oranıyla sessiz kısıtlama yapma olasılığı en yüksek olan kuşak oldu.