2050'ye kadar olan hayatı neler belirleyecek? (İyilik)

En yalın anlamı ile "iyilik" insan ihtiyaçlarını, çıkar ve dileklerini gözeten, karşılayan; kişiye, topluma, dünyaya maddi-manevi yararlar sağlayan, faydalı olma halidir. İyi insan olmaktan bahsedildiğinde en temel tanımlarla şunları ifade etmek mümkün;

• Farklı olma cesaretine sahip olan;
• kendisi, tüm insanlık, gezegen ve doğa için olumlu, ilerici, yenilikçi, daha doğrusu sürdürülebilir bir vizyon geliştirebilen;
• "daha çok" için değil, "daha iyi" için tasarımlar, üretimler yapan;
• kişi, kurum ve toplumların yararlı, etkin yol haritası oluşturmasına yardım eden;
• insanlıktan, doğadan ve sürdürülebilirlikten sorumlu olduğunun bilincinde olan;
• geleceğin seyircisi değil, tasarımcısı olması gerektiğinin farkında olan;
• çağdaşlık sözcüğünün günü yaşamakla sınırlı olmadığını bilen ve davranışlarıyla, eylemleriyle bunu yansıtıp yaşayan, yaşatan;
• geleceği uzgörme gayreti içinde olan;
• dünyayı kendine, kendini dünyaya ait hisseden;
• dünyanın örgütlenmesinde yer almak isteyen;
• ahlak ve etik kurallar çerçevesinde hareket eden;
• fütürist yaklaşımları kullanarak kitlelerin sürdürülebilir ve olumlu bir gelecek için bilinç geliştirmesine yönderlik eden kişiler iyi insandır.

Ahlak lokal / yerel, etik ise evrensel değerleri ifade ediyor. İkisi ne kadar birbiri ile örtüşürse o kadar huzur bulacağımız apaçık bir gerçek.

2050'ye kadar olan hayatı neler belirleyecek? (Kinizm & Sinizm)

Kinizm, insanların özellikle değişim çağlarında hızlı değişen, yorucu, ezici, ürkütücü, kaygılandıran örgütsel dünya biçimlerine karşı durabilmek, dayanabilmek için tutunduğu felsefi savunma mekanizmalarından biri. Alt tabakaların üst tabakalarla, resmi-örgütsel yapılarla alay etmesi; çıkarcı, şiddet yanlısı iktidar hırsını reddetmesi; sıradanlığın asıl olduğu savunusu; siyasi kurumsal liderlerin halkın fedakarlığını sömüren fırsatçılar olduğunun benimsenmesi şeklinde özetlenebilir. Ülkemizde ve dünyada özellikle düşük ekonomik ve sosyokültürel kesimleri, hatta fakirlik sarmalında debelenenleri, yani çoğunluğu, kalabalıkları oluşturan halkların dilinden, halinden, tavrından her gün anlamıyor, duymuyor ve görmüyor musunuz buna benzer ifadeleri?

Sinizm ise bir anlamda, egemen kültürün kinik bozgunculara cevabıdır denilebilir. Ahlaksızlığın hizmetine koşulmuş bir ahlak ve doğruluğu, dürüstlüğü en üst namussuzluk biçimi, ahlakı en üst utanmazlık biçimi, doğruyu da en etkili yalan biçimi olarak kavramaktır. Örneğin yasaları kullanarak yasadışı zenginleşen hırsızlar için sinikler "Yasal zenginleşme meşrudur ve yasalarca koruma altındadır" derler. Bu iki düşünce biçimini anlamak, geleceği, gençleri ve yeni dünyanın toplumsal düzeneklerine giden yolları deşifre etmek için oldukça önemli.

2050'ye kadar olan hayatı neler belirleyecek? (Kliktivizm & Slaktivizm)

Kliktivizm Arap Baharı diye bilinen ve tüm dünyada sosyal medyanın gücünü ve gerekliliğini tescilleyen toplumsal olaylar sırasında türetilmiş bir kavram. Kliktivistler toplumsal eylemleri, dönüşüm, iyileşme hareketlerini klavye başından örgütleyip fiilen de destekliyorlar. Gönüllü olarak inandıkları doğruları kliklerle yayıp kitlesel harekete dönüştürebiliyorlar. Bir anlamda sivil itaatsizlik yapıyorlar. Hem klavye, hem ekran başında, hem de sahada çalışıyorlar. Kliktivistler somut olaylarla, hedeflerle, rakamlarla, verilerle ve raporlarla internet temelli aksiyonlara, kampanyalara odaklanıyorlar. En sık kliklenen konular ise kadına ve çocuğa şiddet / taciz, çevre katliamlarına, hayvanlara zulme, nükleere karşı yapılan protestolar olarak özetlenebilir.

Slaktivizme kliktivizimin "light" versiyonu denebilir. Slaktivistler de aynen kliktivistler gibi klavye cengaverliği, dijital eylemcilik yapmakla beraber, farklı olarak somut hedef, rakam, belirli bir kampanya odakları yoktur. Genel olarak bir takım imza kampanyalarına, gruplara, cemaatlere katılırlar, onları duyururlar. Ekran başında yandaşlarının savundukları şeyler doğrultusunda iletişim kurar, fikirleri yaymaya çalışır, destekler, paylaşırlar. Olaylara ilişkin haberleri, yazıları, duyumları, fotoğrafları, videoları kopyalar, yapıştırır, sosyal medyada yayarlar. İnandıkları, katıldıkları fikre, davaya dijital kanallardan katılırlar. 

Pasif ekran başı desteği verirler, "en azından ben de boş durmadım, bir şey yaptım" duygusu ile huzur bulurlar. Zaten bu yüzden Facebook, Twitter, YouTube, TikTok gibi sosyal medya platformları beğenme, beğenmeme butonları, hatta çeşitli duygu, obje, hareket emojileri ile slaktivistlere kolaylıklar sağlıyorlar. AIDS, Ebola gibi hastalıklar, salgınlar, katliamlar, suçlar, suistimaller, yolsuzluklar, skandallar ya da sanatsal, kültürel değerler slaktivistler sayesinde dünyada gündem oluyor, biliniyor, öğreniliyor, insanlığın yararına adımlar atılabiliyor.

2050'ye kadar olan hayatı neler belirleyecek? (Aktivizm)

Aktivizm, toplumsal değişme ya da politik değişiklik meydana getirmek için kasıtlı bir biçimde yapılan eylemdir. Bir kuruma, kişiye ya da politikacıya bir mektup yazmaktan, politik kampanyadan, ekonomik aktivizmden (tercih edilen şirketleri desteklemek veya tercih edilmeyenleri boykot etmek gibi), toplantılardan, blog yazmaktan, sosyal medyada kampanya yapmaktan ve sokak yürüyüşlerinden grevlere ve hatta gerilla taktiklerine kadar çeşitli şekillerde olabilir. Aktivizmin sivil yönetim tarafından uygulanan yasaların özüne uyarak yasalara riayet etmeme, karşı koyma haline ise sivil itaatsizlik denir.

Mahatma Gandhi, Rosa Parks ve Paul Lafargue'nin farklı bakış açıları ve farklı siyasi perspektiflerle dile getirdikleri sivil itaatsizlik ya da pasif direniş; yönetim siyasetinin ya da yasaların değişmesini isteyen, aleni, şiddetsiz, vicdani, fakat aynı zamanda siyasi olan barışçıl protesto eylemidir, şiddet meyillisi değildir, aksine şiddete/savaşa karşıdır. Kavram, düşünce özgürlüğünü, düşünceyi ifade özgürlüğünü ve örgütlenme özgürlüğünü savunur, bunlara sığınır.

Bu doğrultuda yeni geleceğin oluşmasında, her çağda olduğu gibi aktivizm ve sivil itaatsizlik yolları açacak, uyanış "asilenmeye" cesaret edenlerle ilerleyecek. Geleceği, gençliği çözümlerken bu kavramların farkına vararak kullanacağız. Çünkü aktivist bir gençlik yarınları inşa edecek...