Logo

Logo

6 Aralık 2025 Cumartesi

“996 çalışma modeli”: Çalışmak mı, çalışmak mı, yoksa… çalışmak mı?”

90’ların çizgi filmindeki gibi: “Peki bugün ne yapıyoruz Pinky?” - “Aynı şeyi: Çalışıyoruz!”

Eğer sabah 9’da işbaşı yapıp akşam 6’da eve dönmenin “yoğun” olduğunu düşünüyorsanız…
Çin’in bazı şirketlerinde uygulanan “996 çalışma modeli” ile tanışınca gözleriniz fal taşı gibi açılabilir:
Sabah 9 - akşam 9, haftada 6 gün!
Evet, yanlış okumadınız: 72 saatlik bir çalışma haftası.

Bu model öyle popüler ki Çin’de iş dünyasının bazı devleri bunu neredeyse bir “başarı rozetine” dönüştürdü. Hatta programcıların popüler platformu GitHub’da bununla ilgili özel bir protesto hareketi bile başlatıldı: “996.ICU” - Çünkü “996 ile çalışırsanız kendinizi yoğun bakımda bulursunuz” esprisiyle.


Peki 996 neden ortaya çıktı?

Çin teknoloji ekosisteminin yüksek hız, sert rekabet ve “moonshot” kültürü; çalışanlardan olağanüstü adanmışlık bekliyor.
Start-up mantığı: “İşimi dünyaya duyuracağım!”
Gerçek hayat: “Haftada 72 saat çalışıp laptopla bütünleşeceğim…”

Bazı şirket liderleri - ismimizi vermeyelim ama Jack Ma diyelim - 996’yı “büyük başarılar için kaçınılmaz fedakarlık” olarak tanımlıyor.
Çalışanlar ise şöyle diyor:
“Fedakarlık tamam da… Biz hangimiz işin kendisiyiz, hangimiz çalışan?”

996’nın verdiği süper güçler (!)

Biraz ironiyle yaklaşalım:

🔥 Süper saat uzatma yeteneği:
24 saat size yetmiyorsa 996 size zamanın nasıl uzadığını öğretir.
Yani aslında öğretmez. Siz yine de zamanla yarışır durursunuz.

Kafeinle yaşam becerisi:
Bir noktadan sonra kan değil, cold brew akmaya başlar.

📅 Hafta sonu nedir? Beceri kitabı:
“Bugün cumartesi mi, yoksa çarşamba mı?” - 996 çalışanları için anlamsız bir soru.


Peki işin komik tarafı bir yana… Gerçek etkisi ne?

İnsanlar sadece tükenmiyor, aynı zamanda yaratıcılık, motivasyon ve inovasyon düşüyor.
Yani ironik olarak daha çok çalışmak daha başarılı olmak anlamına gelmiyor.
Bilimsel araştırmaların neredeyse hepsi şunu söylüyor:
Aşırı çalışma verimlilik kaybı yaratır.

Bu yüzden Çin’de bile bu model giderek tartışılır hale geliyor.
Yeni nesil çalışanlar:
“Ne yani? Hayat sadece çalışıp uyumaktan mı ibaret?”
İşverenler:
“Biz de emin değiliz…”


996’nın geleceği nasıl olur?

Büyük ihtimalle:
– Biraz esneme,
– Daha fazla esneklik talebi,
– Ve sürdürülebilir iş modellerine kayış.

Çünkü herkes fark etti ki:
Yüksek performans kronik yorgunlukla gelmiyor.


Son söz:

996 çalışmak “başarıya koşuyorum” derken ayağını kendi kendine bağlamak gibi.
Dünya değiştikçe iş kültürlerinin de değişmesi kaçınılmaz.
Ve artık en büyük lüks: zaman.
Kim bilir, belki geleceğin en prestijli iş modeli “996 değil, 444: günde 4 saat, haftada 4 gün, yılda 4 tatil dönemi” olur. :)



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder